Wszystko o RRSO – co to jest i jak je obliczyć?

  • RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) to parametr wyrażany procentowo, określający całkowity koszt kredytu lub pożyczki w ujęciu rocznym, uwzględniający wszysttkie koszty zobowiązania.

  • RRSO daje możliwość łatwego porównania kosztów produktów finansowych, o różnych parametrach.

  • Na wysokość RRSO wpływają różne czynniki, m.in. oprocentowanie nominalne, prowizja kredytodawcy, opłaty proceduralne, dodatkowe koszty zobowiązania, okres kredytowania, typ kredytobiorcy oraz sytuacja rynkowa.

  • RRSO 0% oznacza brak jakichkolwiek kosztów zobowiązania i jest najbardziej korzystne dla kredytobiorcy, natomiast wysokie wartości RRSO, np. 120%, wskazują na znaczne koszty, często występujące w przypadku pożyczek krótkoterminowych.

Co to jest RRSO, jak się je oblicza i co oznacza dla przeciętnego kredytobiorcy? To jeden z kluczowych parametrów, na który warto zwrócić szczególną uwagę, decydując się na zaciągnięcie zobowiązania. Obowiązuje zarówno w przypadku tradycyjnych kredytów, jak i pozabankowych pożyczek. Dowiedz się wszystkiego na jego temat, by uniknąć przykrych niespodzianek w przyszłości.

RRSO – co to jest?

Zastanawiasz się, co oznacza RRSO? Jest to skrót oznaczający Rzeczywistą Roczną Stopę Oprocentowania. W praktyce właśnie w ten sposób określa się całkowity koszt zobowiązania kredytowego lub pożyczkowego. Jest wyrażany w formie wartości procentowej całkowitej kwoty kredytu w ujęciu rocznym.

Wiesz już, co to jest RRSO w teorii. Co natomiast pojęcie to oznacza w praktyce dla kredytobiorcy? Najogólniej mówiąc, jest to powszechnie wykorzystywana miara, precyzyjnie określająca rzeczywiste koszty zobowiązania, które zamierzasz zaciągnąć. Z jej pomocą jesteś w stanie szybko ocenić, czy dana oferta jest atrakcyjna oraz na jakie wydatki Cię naraża.

Co ważne, przepisy obowiązujące w Polsce obligują banki i firmy pożyczkowe do umieszczania RRSO w swoich ofertach. To z kolei jest ogromnym ułatwieniem przy poszukiwaniu najlepszego rozwiązania. Od razu widzisz bowiem, jak dane zobowiązanie wpłynie na Twój budżet, jak wypada na tle konkurencji i czy będzie opłacalne w ostatecznym rozrachunku.

Co to znaczy RRSO 12%? Przykład znaczenia

Powinno być już dla Ciebie jasne, czym jest RRSO. Co jednak np. 12% RRSO znaczy w praktyce, w odniesieniu do konkretnego zobowiązania i Twojego portfela? Otóż nic innego, jak tylko to, że w skali roku poniesiesz koszty w związku z zaciągnięciem zobowiązania, wynoszące 12 proc. pożyczonej kwoty.

Najłatwiej wyobrazić sobie to na kredycie zaciągniętym na dokładnie rok. W tym przypadku po prostu wyliczasz 12 proc. pożyczonej kwoty i o tyle więcej zwracasz bankowi ponad to, co otrzymałeś. Jeśli okres spłaty jest dłuższy lub krótszy, to odpowiednio wyliczasz koszt miesięczny, mnożysz przez liczbę wszystkich miesięcy spłaty i gotowe. Konkretne obliczenia znajdziesz w dalszej części tekstu.

RRSO – jak obliczyć?

Jak obliczyć RRSO? Choć parametr ten jest zawsze podany w ofercie kredytodawcy, możesz również określić go samodzielnie. Wykorzystywane są do tego wytyczne ustawowe, ujęte w Ustawie o kredycie konsumenckim. Alternatywnie też funkcjonują uproszczone wzory, znacznie ułatwiające to zadanie. Zdecydowanie pomocne są ponadto kalkulatory pożyczkowe, które wyliczą podstawowe parametry zobowiązania za Ciebie w kilka sekund.

RRSO – wzór

Zgodnie ze znajdującymi się w Ustawie zapisami, do obliczania RRSO służy specjalny wzór, który możesz zobaczyć poniżej.


Znaczenie poszczególnych pozycji:

  • K – numer kolejnej wypłaty raty kredytu;
  • K’ – numer kolejnej raty kredytu lub wnoszonych opłat;
  • Ak – kwota wypłaconego kredytu;
  • A’k – kwota wysokości jednej raty do spłaty kredytu;
  • m – numer ostatniej wypłaty raty kredytu do spłacenia;
  • m’ – numer ostatniej raty kredytu lub opłat do spłaty;
  • tK – czas od pierwszego dnia wypłaty do dnia liczonego jako K;
  • tK’ – czas między pierwszą wypłatą a dniem spłaty lub wniesienia opłat K’;
  • i – rzeczywista stopa oprocentowania.

Ze względu na stopień zaawansowania, niewiele osób decyduje się na skorzystanie z tego wzoru. Na szczęście bardzo łatwo zastąpić go o wiele łatwiejszym:

  • RRSO = ((K – P) * n) / 365 * 100%

W tym przypadku potrzebne Ci elementy to tylko:

  • K – całkowita kwota do spłaty (łączna kwota, którą będziesz musiał oddać instytucji finansowej, uwzględniająca wszelkie koszty zobowiązania);
  • P – kwota pożyczki, którą otrzymasz od instytucji finansowej;
  • n – okres kredytowania wyrażony w dniach (obliczany poprzez odjęcie od planowanej daty spłaty ostatniej raty terminu wypłaty pożyczki).

Skupmy się na łatwiejszej opcji. Jak obliczyć RRSO, korzystając z drugiego z przedstawionych wzorów? Załóżmy, że interesuje Cię zobowiązanie w wysokości 10 tys. zł, zaciągane na równy rok (12 miesięcy, 365 dni), którego całkowita kwota do spłaty jest równa 11200 zł. W takim przypadku wyliczenia przebiegają zgodnie z poniższymi krokami:

  1. RRSO = ((11 200 zł – 10 000 zł) * 365 dni) / 365 dni * 100%
  2. RRSO = (1200 zł * 365 dni) / 365 dni * 100%
  3. RRSO = 1200 zł * 100%
  4. RRSO = 12%

Co to znaczy RRSO 12%? W praktyce łączny koszt zaciągniętego przez ciebie zobowiązania w ujęciu rocznym wyniesie dokładnie 12 proc. pożyczonej kwoty. W ostatecznym rozrachunku zwrócisz więc w ciągu roku bankowi o 12 proc. wyższą sumę niż ta, którą otrzymałeś.

Od czego zależy RRSO?

Obliczanie RRSO ściśle zależy od odgórnie określonego wzoru. Co natomiast istotne, na ustalenie jego wysokości przez bank wpływa szereg elementów, takich jak np.:

  • oprocentowanie nominalne – wartość prezentująca w procentach odsetki w skali rocznej, naliczane od wysokości zobowiązania;
  • prowizja kredytodawcy – indywidualna opłata naliczana przez banki i pozabankowe instytucje finansowe;
  • opłaty proceduralne – najczęściej nie są wysokie, ale wpływają na koszt zobowiązania. Mogą to być np. opłaty przygotowawcze czy za przygotowanie wniosku;
  • dodatkowe koszty zobowiązania – zależne od indywidualnych warunków konkretnej umowy. Mogą to być np. koszty obowiązkowego ubezpieczenia.

Wszystkie wymienione parametry często się zmieniają. W niektórych ofertach korzystne oprocentowanie jest niwelowane przez wysoką prowizję. W innym przypadku z kolei zawyżać ostateczny koszt zobowiązania mogą koszty dodatkowe, których nie da się uniknąć. Właśnie z tego względu wysokość RRSO jest tak istotna. Im niższą ma wartość, tym realnie korzystniejszy kredyt czy pożyczka.

Ponadto dla wysokości RRSO nie bez znacznie są kwestie nieco ogólniejsze, powiązane z zawartą umową, jej warunkami czy polityką i regulaminami konkretnej instytucji finansowej. Biorąc to pod uwagę, na ten parametr wpływ mają również np.:

  • okres kredytowania,
  • typ kredytobiorcy,
  • zabezpieczenie kredytu,
  • polityka cenowa,
  • sytuacja rynkowa.

Pamiętaj, że zarówno banki, jak i firmy pożyczkowe, każdy wniosek rozpatrują indywidualnie. W oparciu o dane w nim zawarte, a także Twoją zdolność kredytową, ustalają indywidualną ofertę, wraz z obowiązującym dla niej RRSO.

Kiedy obliczanie RRSO ma sens?

Samodzielnie obliczanie RRSO zazwyczaj nie ma za wiele sensu, ze względu na konieczność wykonywania skomplikowanych operacji matematycznych. W dodatku parametry zobowiązań oferowanych przez banki i firmy pożyczkowe często się zmieniają. Jest to zatem zajęcie żmudne i męczące, a przy tym musi być regularnie powtarzane.

O wiele więcej sensu ma porzucenie wzoru na RRSO na rzecz internetowych kalkulatorów i porównywarek. W ich przypadku rozpatrywanie tego parametru jak najbardziej jest uzasadnione i warto z tego skorzystać zawsze przed zdecydowaniem się na zaciągnięcie kredytu czy pożyczki. Sprzyja to przede wszystkim celom porównawczym – znacznie szybciej zorientujesz się, która z dostępnych propozycji będzie najlepsza dla Twojego portfela.

Atutem RRSO jest również przejrzystość. Ten parametr jednoznacznie wskazuje, ile dokładnie będzie kosztować Cię dane zobowiązanie w perspektywie rocznej. Nie musisz więc obawiać się ukrytych opłat czy kosztów dodatkowych. Wystarczy tylko, że przeliczyć wartość w odniesieniu do własnego kredytu i już wiesz, ile za niego „zapłacisz”.

RRSO a oprocentowanie

Wiele osób myli RRSO z oprocentowaniem kredytu. Ten drugi wskaźnik, nazywany profesjonalnie oprocentowaniem nominalnym, służy jednak głównie do określania stopy procentowej wskazanej przez Bank Centralny w skali rocznej. Ta z kolei wykorzystywana jest do naliczania odsetek od zobowiązania.

Bazując na tej wiedzy, łatwo się domyślić, że oprocentowanie jest wskaźnikiem niepełnym. Możesz wykorzystać go, by dowiedzieć się, ile odsetek od swojego kredytu zapłacisz. Nie uwzględnia jednak wszystkich kosztów, które są dla Ciebie istotne. Najogólniej mówiąc, RRSO zawiera oprocentowanie nominalne, które stanowi jedną z jego części składowych.

Co to jest RRSO przy kredycie hipotecznym?

Czy we wszystkich rodzajach zobowiązań obowiązuje RRSO? Kredyt hipoteczny również jest określany w ten sposób? Zdecydowanie tak i łatwo możesz wykorzystać to na swoją korzyść. Wynika to z prostej kwestii – finansowanie przyznawane na długie lata obarczone bywa licznymi opłatami dodatkowymi. Dzięki Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania jesteś w stanie błyskawicznie określić, w którym banku zakup nieruchomości będzie Cię mniej kosztować.

Najczęściej RRSO jest niższe w przypadku kredytów hipotecznych, niż np. przy chwilówkach. Co jednak istotne, pamiętaj, że jest to wskaźnik w ujęciu rocznym. Ostatecznie więc wysokość kosztów może być bardzo duża, bo generowana jest przez kilka, kilkanaście, a nawet więcej lat. Jak zawsze natomiast, przy porównywaniu ofert, warto wybrać te, w przypadku których parametr ten znajduje się na możliwie jak najniższym poziomie. To metoda na maksymalizowanie oszczędności.

RRSO 0%, czyli ile w praktyce?

W internecie i telewizji rozmaite sklepy czy instytucje finansowe bezustannie oferują promocje, pożyczki i rzeczy na raty RRSO 0%. Takie propozycje wielu osobom wydają się podejrzane, bo czemu w końcu ktoś miałby Ci oferować coś zupełnie za darmo?

Jeśli jednak mielibyśmy określić, jakie RRSO jest korzystne w pełni dla klienta, to byłoby to właśnie 0%. Dlaczego? Otóż wynika z niego, że korzystając z danej formy finansowania, oddajesz dokładnie taką kwotę, jaką otrzymałeś od banku czy pożyczkodawcy. Zobowiązanie jest więc całkowicie pozbawione kosztów.

Załóżmy, że bierzesz na raty RRSO 0% lodówkę za 2500 zł na 10 rat. Brak kosztów dodatkowych oznacza, że przez kolejne 10 miesięcy będziesz płacić po 250 zł miesięcznie, aż uregulujesz wartość zakupionego sprzętu. Nic ponadto.

Oczywiście zawsze warto dokładnie przyjrzeć się umowie i ustalić, czy na pewno nie zakłada ona żadnych opłat. Zgodnie z przepisami jednak nie powinna. Częstą praktyką jest natomiast warunek, że spłata zobowiązania musi odbywać się zgodnie z harmonogramem i bez opóźnień. Niedotrzymanie tego zapisu może skutkować naliczeniem kosztów dodatkowych.

RRSO 120 procent – czy to dużo?

Wiedząc, co oznacza RRSO 0%, łatwo ocenić opłacalność RRSO 120 procent. Czy to dużo? Zapewne zależy od Twojej sytuacji finansowej oraz oczekiwań. Obiektywnie patrząc, można jednak uznać, że w tym przypadku koszty są dość wysokie, bo zakładają – w skali roku – spłatę 120 proc. zaciągniętego zobowiązania. Jeśli więc pożyczyłeś 1000 zł, to w perspektywie rocznej musiałbyś oddać 2200 zł.

Tak wysokie oprocentowanie dotyczy zwykle zobowiązań krótkoterminowych. Koszt w perspektywie rocznej jest więc mniej bolesny, bo wylicza się go dla krótszego okresu. Zakładając np. pożyczkę na 1000 zł, spłacaną w ciągu miesiąca, do zwrotu będzie 1100 zł (1200 zł / 12 miesięcy + pożyczona kwota).

Jakie RRSO jest korzystne?

Jak zapewne już się domyślasz, na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każdy rodzaj zobowiązania charakteryzuje się nieco innym RRSO. Nie bez znaczenia są również oczekiwania i możliwości finansowe kredytobiorcy, czy choćby okres spłaty. W niektórych przypadkach propozycje przekraczające 10% są nie do zaakceptowania, podczas gdy nie brak osób wyrażających zgodę nawet na wartości wynoszące kilkaset procent.

Najogólniej powiedzieć można, że im RRSO jest niższe, tym lepiej dla Ciebie. Mniejsze koszty zobowiązania, to niższe wydatki. Dzięki temu zobowiązanie staje się atrakcyjniejsze, a przy tym mniej uciążliwe dla Twojego portfela. Polecamy zatem przed wyborem konkretnego produktu finansowego skorzystać z internetowych porównywarek, sprawdzić różne propozycje i wybrać tę, w której Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania jest na najniższym poziomie.

Kontakt z Inspektorem Ochrony Danych pod adresem e-mail iod@markonline.pl